Kobieta w ciąży

Makrosomia płodu – czym jest i jakie są jej przyczyny?

Waga urodzeniowa dziecka jest poddawana szczególnej uwadze rodziców i lekarzy. Zbyt niska waga urodzeniowa (hipotrofia) może wskazywać na niedożywienie matki w czasie ciąży, spowodowane np. przedłużającymi się nudnościami ciążowymi lub niechęcią do jedzenia. Jeżeli nie ma innych przyczyn, a noworodek, poza niską wagą urodzeniową, jest zdrowy, nie ma powodów do niepokoju – dziecko szybko nadrobi zaległości wagowe i wzrostowe.

Co w przypadku zbyt dużej wagi noworodka?

Inaczej się dzieje, gdy płód jest zbyt duży. Ten stan w literaturze medycznej określany jest jako makrosomia płodu, inaczej hipertrofia płodowa. Ze względu na potencjalne problemy w trakcie ciąże oraz w dalszym rozwoju dziecka, ciężarna, u której stwierdzono makrosomię płodu powinna być objęta dodatkową opieką.

Co to jest makrosomia płodu?

W ten sposób określa się zbyt dużą wagę urodzeniową noworodka. Kryteria wagowe nie są oczywiste i są zróżnicowane w zależności od płci dziecka i rasy.

W naszej szerokości geograficznej przyjęto 3 stopnie makrosomii:

  • makrosomia I stopnia – noworodek waży między 4000 gramów a 4500 gramów od (4 kg do 4.5 kg),
  • makrosomia II stopnia – noworodek waży między 4500 gramów a 5000 gramów (od 4.5 kg do 5 kg),
  • makrosomia III stopnia – noworodek waży powyżej 5000 gramów (więcej niż 5 kg).

Rozróżnia się dwa typy makrosomii:

  • makrosomię symetryczną – która wynika z błędów odżywiania matki, proporcje ciała dziecka są symetryczne, jest po prostu duże,
  • makrosomię asymetryczną – otyłość płodu jest nierównomierna, tłuszcz osadza się np. na barkach lub obwód brzuszka jest dużo większy niż głowy.

Jakie są przyczyny makrosomii płodu?

Głównymi czynnikami są otyłość, cukrzyca (występujące przed ciążą) oraz pochodzenie etniczne (Hiszpanki i Afroamerykanki częściej rodzą dzieci z makrosomią płodową).

W populacji zdrowych matek dzieci z dużą wagą urodzeniową rodzą się w granicach od 6% do 14%, a u matek obciążonych cukrzycą aż 25% do 45%.

Kiedy diagnozuje się makrosomię płodową?

Zaburzenia wzrostu dziecka, diagnozuje się już w okresie rozwoju płodowego przez rutynowe wykonywanie badań USG ciążowego.

Każda ciężarna obciążona cukrzycą, u której przez badanie USG powstaje podejrzenie nieprawidłowości wagi płodu,  powinna podlegać opiece medycznej uwzględniająca ryzyko urodzenia dziecka ze zbyt wysoką wagą urodzeniową.

Dodatkowe objawy makrosomii u matek cukrzycowych to np. mocno zaczerwieniona skóra, niedojrzałość płuc, nadmierne owłosienie skóry głowy.

Czy makrosomia płodowa jest groźna?

Zbyt duża waga urodzeniowa stanowi poważne ryzyko zarówno dla matki, jak i dla dziecka.

  • Ryzyko matki to, na przykład, wcześniejszy poród lub powikłania okołoporodowe, stąd rozważa się porody indukowane lub poprzez cesarskie cięcie.
  • Ryzyko dla dziecka jest poważniejsze. Od ryzyka urazów porodowych (uszkodzenia obojczyka, splotu brakowego, niedotlenienie). W starszym wieku dzieci są zagrożone otyłością, nieco wolniejszym rozwojem oraz przede wszystkim cukrzycą i innymi zaburzeniami metabolizmu.

Na czym polega prowadzenie ciąży z makrosomią?

Kobieta w ciąży z mężem
Źródło: Pixabay.com

W przypadku ciąży niepowikłanej cukrzycą, opieka nad ciężarną powinna być standardowa, ze szczególnym uwzględnieniem nawyków żywieniowych i ewentualnej ich korekty (kobiety nie muszą „jeść za dwoje”, czego skutkiem może być zbyt wysoka waga urodzeniowa dziecka i otyłość pociążowa matki). Większość szkół rodzenia uczy również, jak dbać o siebie w czasie ciąży i jak się prawidłowo odżywiać.

Jeżeli makrosomia jest związana z cukrzycą matki, należy bezwzględnie dbać o kontrolę cukrzycy. Nad prawidłowym rozwojem płodu oraz opieką nad ciężarną, powinien czuwać lekarz ginekolog położnik, lekarz diabetolog oraz specjaliści ze szkoły rodzenia.

Warto pamiętać, że ponad połowa kobiet z cukrzycą rodzi dzieci z przeciętną wagą urodzeniową. Warunkiem jest odpowiednia kontrola cukrzycy i dbanie o siebie i nienarodzone dziecko.

Artykuł napisała:
Beata Nawacka – autorka jest pielęgniarką,
pracującą od ponad 20 lat w żłobkach
oraz z praktyką zawodową w szkołach rodzenia.

Źródło:

  • https://pdfs.semanticscholar.org/6fe9/e13c48c45f3a30c21b4c9af21697ff479c3c.pdf.

 

 

 

One thought on “Makrosomia płodu – czym jest i jakie są jej przyczyny?”

  1. Pamiętajmy, że makrosomia jest zjawiskiem niebezpiecznym. I to nie tylko dla płodu, ale i dla matki. W trakcie porodu dziecka zwiększone jest ryzyko wystąpienia komplikacji położniczych.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.